ประวัติ พระสมเด็จวัดเกศไชโย - พระสมเด็จวัดเกศไชโย หรือ พระสมเด็จวัดไชโยฯ - webpra

พระสมเด็จวัดเกศไชโย

ประวัติ พระสมเด็จวัดเกศไชโย หรือ พระสมเด็จวัดไชโยฯ

สมเด็จวัดเกศไชโย

          ผู้สร้างมีความเชื่อกันว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) เป็นผู้สร้างเพื่อบรรจุในพระพุทธรูปองค์ใหญ่ที่ท่านสร้าง ณ   วัดไชโยวรวิหาร จ.อ่างทอง เพื่อสืบทอดพระศาสนา ศิลปสกุลช่าง  เป็นช่างราษฎร์ ยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น โดยได้รับคำแนะนำ วิธีการสร้างให้พระออกมาสวยงามคงทน โดยขุนวิจารณ์เจียรนัย จากการสันนิษฐานทราบว่า สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ได้สร้างพระพุทธพิมพ์สี่เหลี่ยมบนฐานต่างชั้นกัน ที่เรามาเรียกภายหลังว่า พระสมเด็จเกศไชโยนี้ ประมาณปี พ.ศ.๒๔๐๔ เพื่อบรรจุลงในพระพุทธรูปองค์ใหญ่ ณ วัดไชโยวรวิหาร แต่พระพุทธรูปเกิดพังทลายขึ้นมาก่อนที่จะบรรจุพระเครื่อง   จึงได้มีการสร้างพระพุทธรูปขึ้นมาใหม่ แล้วบรรจุพระเครื่องลงไป เมื่อประมาณปีพ.ศ. ๒๔๐๖ - ๒๔๐๗ หากการบรรจุครั้งนั้น ไม่ครบจำนวนตามที่ตั้งความประสงค์ไว้ จึงมีการนำพระสมเด็จวัดระฆังมารวมบรรจุด้วย แต่มีจำนวนน้อยมาก 
          องค์ประกอบพระ ตามบันทึกคำกล่าวของพระธรรมถาวร (ลูกศิษย์สมเด็จโต) กล่าวว่า " เนื้อที่ใช้สร้างพระสมเด็จนั้น แต่เดิมใช้ผงวิเศษ ๕ ประการ ผงเกสรดอกไม้   ปูนขาวและข้าวสุกเท่านั้น ซึ่งเมื่อถอดพิมพ์และตากแห้งแล้ว ปรากกฏว่าเนื้อพระจะร้าวและ แตกหักเป็นจำนวนมากเพราะความเปราะ ต่อมาเจ้าประคุณสมเด็จโต ได้ทดลองใช้ กล้วยหอมจันทน์ และกล้วยน้ำว้าทั้งเนื้อและเปลือกผสมโขลกลงไปด้วย เมื่อเนื้อพระแห้งแล้วก็มีสีเหลืองนวลขึ้น การแตกร้าวลดลงแต่ก็ยังไม่ได้ผลทีเดียว ต่อมา เจ้าประคุณสมเด็จโต ได้ทดลองใช้น้ำมันตังอิ้ว ตามคำแนะนำของหลวงวิจารณ์เจียรนัย ช่างทองในราชสำนัก   สมเด็จพระจอมเกล้าฯ ได้ผลดีขึ้นจริง 
          ลักษณะวรรณะพระสมเด็จวัดเกศ เป็นพระที่มีวรรณะหลายสี เช่น ขาวแป้ง ขาวนวล สีเทา และมีทั้งเนื้อหยาบและเนื้อละเอียด พุทธลักษณะเป็นพระพุทธประทับนั่งสมาธิขัดราบ บนฐานต่าง ๆ กัน คือฐาน ๓ ชั้น ๕ ชั้น ๖ ชั้น ๗ ชั้น และเป็นพระพุทธนั่งสมาธิภายใต้ใบโพธิ์ หรือที่เราเรียกว่า ปรกโพธิ์

 

พระสมเด็จวัดเกศไชโยสามารถแบ่งพิมพ์ทั้งสิ้นได้ 21 พิมพ์

1. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์ใหญ่นิยม

2. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์หูประบ่า

3. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์ไหล่ตรง

4. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์แขนติ่ง

5. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์อกวี

6. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์อกตัน

7. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์ปรกโพธิ์

8. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์แข้งหมอน

9. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์เศียรกลม

10. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์ต้อ

11. พิมพ์ 7 ชั้น พิมพ์เล็ก

12. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์ใหญ่ เอ

13. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์ใหญ่ บี

14. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์ล่ำ

15. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์แขนกาง

16. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์ไหล่ตรงอกร่อง

17. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์ไหล่ตรงอกตัน

18. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์อกตัน

19. พิมพ์ 6 ชั้น พิมพ์อกวี

20. พิมพ์ 5 ชั้น

21. พิมพ์ 5 ชั้นเข่าบ่วง

Top