หัวข้อ: สอบถามพระร่วงยืน เนื้อดินค่ะ

พระร่วงยืน เนื้อดินนี้ แท้ไหมคะ    ถ้าแท้พอจะทราบกรุไหมคะ

ขอขอบพระคุณล่วงหน้าค่ะ

ไม่รอด

เรียนท่าน นักสะสม

ท่านพอจะมีคำอธิบายมากกว่านี้ไหมค่ะ   ด้วยความเคารพ

ขอบพระคุณค่ะ

หลักพิจารณาอีกประการหนึ่งของ "พระกรุ" คือ พุทธศิลป์ของแต่ละยุคสมัยครับ 

เรียนท่าน บอยพิจิตร

ขอบอกตามตรง ดิฉันกำลังศึกษาเกี่ยวกับพระเครื่อง ไม่ได้เก่งอะไรเลย แต่พยายามอยู่

เคยอ่านในบทความในหลายๆที่  เขียนว่า ถ้าพิมพ์ได้  ไม่ผิดพิมพ์ ก็น่าจะแท้ไปแล้ว 50%

จากนั้น ก็มาดูเนื้อ ตำหนิ ในลำดับต่อๆมา  ถ้าจะให้ดูถึงพุทธศิลป์  คงต้องใช้เวลาระยะนึงเลยค่ะ สำหรับผู้ที่มาสนใจพระเครื่องใหม่ๆ

ซึ่งถือว่ายากมาก

เรียนถามท่าน บอยพิจิตร ตรงๆ สมัยนี้ถ้ามีการแกะพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์ พุทธศิลป์ก็จะถูกก็อปมาให้เหมือนพิมพ์เดิมได้ไหม??

จากนั้นก็คงมาดูที่ "เนื้อ"  เก่าแท้จริง ลัษณะจะเป็นอย่างไร ใช่ไหมคะ   (ตามที่อ่านมา)

อ่านประวัติต่างๆตามสถานที่การสร้าง มีทรายทีผสมกับดินเท่าไหร่ มีมวลสารอะไรที่ผสมลงไปบ้าง

เมื่อถูความร้อนแล้วจะเป็นอย่างไร เมื่อผ่านเวลาไปแล้วนานๆเป็นอย่างไรบ้าง

ถ้าอธิบายแบบที่เป็นเหตุเป็นผล  จะเข้าใจง่าย และยอมรับได้โดยง่ายค่ะ

แต่ไม่ได้ดูถูกหรือดูหมิ่น ท่านผู้ชำนาญทั้งหลายนะคะ  เพียงแต่ว่า  ไม่มีคำอธิบายที่ให้หายสงสัยจนหมดสิ้นกระบวนความค่ะ 

เลยต้องมีคำถาม  ที่มันค้างคาใจอยุ่

จึงขอนำบทความที่หาอ่านกันได้ทั่วไปในเน็ตมาลงเพื่อให้คนที่เริ่มศึกษาท่านอื่นมาค้นคว้าต่อไป

มีข้อถกเถียงกันว่า บรรดา "พระร่วง" ที่พบในสยามประเทศนั้น ไม่ได้อยู่ในลัทธิไศวนิกายหรือฮินดู เนื่องจากสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 ทรงเปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธคติมหายาน ซึ่งนับถือพระโพธิสัตว์ต่างๆ แต่จากเค้าโครงของพระพุทธรูปก็ยังแสดงให้เห็นศิลปะเขมรอย่างเด่นชัด ปรากฏลักษณะน่าเกรงขาม พระเศียรทรง ชีโบ และทรงพัสตราภรณ์งดงาม

ที่ลพบุรี ซึ่งแต่เดิมเรียก "ละโว้" นั้น ก็ปรากฏอิทธิพลของขอมอยู่ทั่วไป เช่น พระปรางค์สามยอด พระปรางค์แขก ศาลสูง หรือศาลเจ้าพ่อพระกาฬ และมีวัดโบราณที่สร้างและปฏิสังขรณ์อย่างต่อเนื่องกันมาหลายยุคหลายสมัย ที่เป็นกรุพระเลื่องชื่อ ได้แก่ วัดพระศรีมหาธาตุ ตั้งอยู่หลังสถานีรถไฟใจกลางเมืองลพบุรี วัดนี้มีของเก่าแก่สวยงามให้ดูมากมาย สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงนิพนธ์ไว้ในหนังสือ "เที่ยวตามทางรถไฟ"

...นอกจาก "พระเครื่อง" แล้ว ลายปูนปั้นรูปหงส์ที่ประดับบนพระปรางค์มีความงดงามมากที่สุด จะหาเปรียบเทียบได้ก็มีแต่ ลายปูนปั้นรูปหงส์ ที่พระปรางค์วัดจุฬามณี เมืองพิษณุโลก...

พระเครื่องที่ขึ้นชื่อลือเลื่องของวัดพระศรีมหาธาตุ ลพบุรี มีมากมายหลายอย่าง ประเภทหนึ่งที่รู้จักกันดีได้แก่ "พระร่วงยืนหลังลายผ้า" ซึ่งมีพุทธลักษณะคล้ายคลึงกับพระร่วงหลังรางปืน สวรรคโลก ศิลปะเป็นแบบเขมรบายน แตกกรุครั้งแรกประมาณปีพ.ศ.2430 สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ดูจากลักษณะขององค์พระ แสดงว่ามีอายุเก่าแก่ประมาณ 900 ปี ซึ่งคงจะสร้างขึ้นเมื่อขอมมีอิทธิพลเหนือสุโขทัยและละโว้

พระร่วงยืนหลังลายผ้า มีอยู่ด้วยกัน 2 พิมพ์ คือ พิมพ์ใหญ่ และพิมพ์เล็ก ด้านหลังจะเป็นลายผ้าคล้ายกับหลังของพระหูยาน กรุวัดพระศรีมหาธาตุ ลพบุรี เนื่องจากตอนเทพิมพ์ได้นำผ้ากระสอบกดทับลงไปเพื่อให้หน้าพระติดแม่พิมพ์เต็ม จึงเกิดเป็นรอยผ้าขึ้น ซึ่งแตกต่างจากด้านหลังของพระร่วงหลังรางปืนและพระร่วงนั่งหลังลิ่ม ที่ใช้วัสดุประเภทไม้กดลงไป จึงเกิดเป็นร่องรางปืน แลเห็นเป็นเสี้ยนไม้และรูปลิ่มขึ้น

หลังปีพ.ศ.2430 พระร่วงยืนหลังลายผ้า แตกกรุออกมาอีก 2 ครั้ง คือ ในปีพ.ศ.2455 และ ปีพ.ศ.2458 โดยพบในบริเวณใกล้เคียงกับการแตกกรุครั้งแรก องค์พระที่พบจะมีเนื้อตะกั่วสนิมแดงเป็นส่วนใหญ่ ส่วนเนื้อชินเงินมีจำนวนไม่มากนัก

นอกจากที่วัดพระศรีมหาธาตุแล้ว ยังพบพระที่มีลักษณะใกล้เคียงกันบริเวณที่เรียกว่า วิหารกรอ ซึ่งเป็นวิหารขนาดเล็ก สันนิษฐานว่าเป็นที่ใช้ประกอบพิธีทางศาสนาพราหมณ์และพุทธมหายานของขอมในอดีต พระเครื่องที่ขุดพบจากกรุวิหารกรอแห่งนี้มีหลายพิมพ์ ที่โดดเด่นเป็นที่รู้จักกันมาก คือ พระร่วงยืน ซึ่งมีทั้งพิมพ์ใหญ่และพิมพ์เล็ก มีชื่อเรียกในวงการพระว่า "พระร่วงยืน กรุวิหารกรอ"

พระร่วงยืน กรุวิหารกรอ แตกกรุครั้งแรกๆ พร้อมกับพระร่วงหลังลายผ้า ที่ในราวปีพ.ศ.2430 แต่พบจำนวนน้อย ทั้งหมดเป็นพระเนื้อชินสนิมแดง พุทธลักษณะเป็นศิลปะลพบุรี องค์พระยืนประทานพร ยกพระหัตถ์ขวาเสมอพระอุระ และพระกรซ้ายทอดลงสู่เบื้องล่าง เหมือนกับพระร่วงยืนหลังลายผ้า จะต่างกันตรงที่องค์พระไม่มีซุ้มเรือนแก้วครอบอยู่ ลักษณะของสนิมแดงที่ปรากฏบนองค์พระก็เหมือนกัน คือ คราบไขขาวค่อนข้างบาง สนิมไม่แดงเข้มมากนัก ส่วนขนาดนั้น พระร่วงยืน กรุวิหารกรอ พิมพ์ใหญ่ จะมีขนาดเล็กกว่าพระร่วงยืนหลังลายผ้า คือ กว้างประมาณ 2 ซ.ม. สูง 6.5 ซ.ม.

ในด้านของค่านิยม ถึงแม้พระร่วงยืน กรุวิหารกรอ จะเป็นรองพระร่วงยืนหลังลายผ้า และมีสนนราคาถูกกว่า แต่ก็เป็นที่เสาะแสวงหากันอย่างกว้างขวาง และหาดูหาเช่ายากพอๆ กัน

ต่อมาในปีพ.ศ.2515 มีการสร้างอาคารเรียนบริเวณโรงเรียนช่างกล ซึ่งบริเวณนั้นเคยเป็นวัดเก่าแก่มาก่อน ช่างก่อสร้างได้พบพระร่วงยืนหลังลายผ้าอีกประมาณ 200 องค์ รวมทั้งพระพิมพ์อื่นๆ จำนวนหนึ่ง ปรากฏว่าพระร่วงที่พบบริเวณโรงเรียนช่างกล เป็นพระพิมพ์เดียวกับกรุวัดพระศรีมหาธาตุทุกประการ จะแตกต่างกันตรงที่สนิมขององค์พระจะแดงเข้มกว่า และมีลักษณะบางกว่าเล็กน้อย เรียกกันในวงการว่า พระร่วงยืนหลังลายผ้า กรุช่างกล ลพบุรี ซึ่งพบทั้งพิมพ์ใหญ่และพิมพ์เล็ก

อาจกล่าวได้ว่า พระร่วงยืนหลังลายผ้า กรุวัดพระศรีมหาธาตุ ลพบุรี เป็นพระเครื่องที่มีพุทธลักษณะงดงาม แสดงให้เห็นถึงศิลปะของขอมอย่างชัดเจนเช่นเดียวกับพระร่วงแถบสุโขทัย และมีพุทธคุณขึ้นชื่อลือเลื่องทางด้านคงกระพันชาตรี เข้าทำนอง "พระยอดขุนพล" รวมทั้งเชื่อว่าองค์พระจะประทานพร และมีพุทธวาจาศักดิ์สิทธิ์เฉกเดียวกับพระร่วงที่ปรากฏในตำนานอีกด้วยครับผม

ตำราหรือรูปภาพไม่ได้ช่วยให้ดูพระเป็น หรือประเมินได้ว่า พระนั้นแท้หรือไม่  เมื่อได้พบเห็นพระแท้ ก็จะรู้ได้ว่า พระองค์ที่ถามเป็นอย่างไร แตกต่างกันตรงไหน  นั่นละคือปัญหาละ 

เล่นพระกรุต้องศึกษา ศิลปะ ด้วย ครับ 

พระ สมัยก่อน ทำ กันด้วย เจตนา บริสุทธิ์ ครับ จะ สวยงาม มีมติ ครับ

ส่วนพระใหม่ ทำ อย่างไรก็ ไม่ เหมือนครับ ถึง พิมพ์จะ เหมือน แต่ ก็ แข็งกระด้าง ไม่มี มิติ ครับ

ศึกษาไปนานๆ จะร๔เอง ครับ